Guatemala Genel Kaptanlığı'nın(1) başkenti olan Antigua 16. yüzyılın başlarında kurulmuştur. Deniz seviyesinden 1.500 metre yükseklikte deprem kuşağı üzerinde kurulan kent 1773'teki bir depremde büyük ölçüde yıkılmış olsa da, temel eserleri halen kalıntı olarak korunmaktadır. İtalyan Rönesansı'ndan etkilenilerek ızgara modelinde kurulan kent üç yüzyıl içerisinde olağanüstü eserlerle donatılmıştır. (© UNESCO Dünya Mirası Merkezi)
© MrPanyGoff / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (La Merced Church)
Antigua Guatemala, muhafaza edilmiş olan kolonyal mimarinin ve kültürel değerin seçkin bir örneğidir. Antigua'daki dini binalar, özel binalar ve kamu binaları İspanyol kolonyal mimarinin istisnai tanıklığını taşımaktadır.
1543 yılında Santiago de Guatemala ismiyle kurulan ve Guetemala Genel Kaptanlığı'nın başkenti olan Antigua, deniz seviyesinin 1.500 m üstündeki depreme eğilimli bir bölgede inşa edilmiştir. İspanyolların bu alanı seçmesinin nedeni önceki başkentin 1541 yılında sel felaketine uğramış olmasıdır. Ayrıca, bu alandaki vadi yeterli su kaynağı ve verimli toprak sağlamaktaydı. Antigua Guatemela, Chipas (Güney Meksika), Guatemala, Belize, El Salvador, Honduras, Nikaragua ve Kosta Rika'yı kapsayan Guatemala Krallığını yöneten İspanyol sömürge hükümetinin bulunduğu yerdi. Kent 1773 yılındaki depremde hasar gördüğü için, başkent günümüzdeki Guetemala City'ye taşınmıştır. Ancak bu tarihe kadar Antigua Guatemela, bütün bölgenin kültürel, ekonomik, dini, siyasi ve eğitim merkeziydi. Kentin önemli anıtları hala harabe olarak muhafaza edilmektedir.
© Hermann Luyken / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (Palacio de los Capitanes at the Plaza Central)
Günümüzdeki mimarinin çoğu 17. ve 18. yüzyıllara aittir ve bize Amerika kıtalarında -dünya mirası bakımından- kolonyal bir mücevher vermiştir. Genel Kaptanlık Sarayının inşası 1549 yılında başlamış ve 1558 yılında tamamlanmıştır. Fakat Saray, hasar veren depremlerin ardından sürekli olarak yeniden yapılanma çalışmalarına tabi tutulmaktadır. 1735 yılında ''La Casa de la Moneda'' (Kraliyet Darphanesi) bu büyük komplekse açılmaktaydı. Fakat binanın büyük bir kısmı 1773 yılındaki depremlerde tahrip olmuştur. Armas meydanının doğu tarafında, inşasının tamamlanmasından 11 yıl sonra 1680 yılında açılışı yapılan bir katedral Saint Joseph Katedrali (İsp: Catedral de San José) vardır. Katedral bir haç planına bağlı kalınarak üç koridor ve haçın iki kanadı biçiminde düzenlenmiştir. Yan koridorların yanındaki bölümlerde şapeller yer almaktadır. Katedralin ön tarafındaki küçük bir bölümünün yeniden yapılanmış hali günümüze sağlam ulaşmış olup geri kalan kısım harabe halindedir. Armas meydanının merkezinde, mimar Miguel Porras tarafından 1739 yılında tasarlanan Sirenler Çeşmesi(2) bulunmaktadır. Meydanının kuzey tarafında ise 1743 yılında yapılan ve 1773 yılındaki depremde az bir hasar gören Belediye Binası (the Ayuntamiento) yer almaktadır.
© Gunnar Wolf / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (Fuente de las Sirenas)
1676 yılında kurulan San Carlos Üniversitesi takriben 1763 yılında bu alana taşınmıştır. 18. yüzyılın sonunda üniversite binası kapsamlı bir onarıma tabi tutulmuştur. Mevcut giriş yeri, binanın bir devlet okuluna dönüştürüldüğü 1832 yılında inşa edilmiştir. Üniversite ise günümüzdeki yerine, Guatemala City kentine taşınmıştır.
Şehrin başmimarı Diego de Porres'in başkanlığında 1736 yılında tamamlanan Las Capuchinas (Capuchin Manastırı) Antigua'daki en büyüleyici kolonyal alanlardan biridir ve dini mimarinin başyapıtları arasında yer almaktadır. Manastırın bir kısmı günümüze sağlam ulaşmışken bir kısmı harabe halindedir. ''The present church of La Merced'' olarak bilinen kilise ise 1767 yılında bitirilmiştir. Bu kilisenin sarı bir zemin üzerinde beyaz sıvalı girift ve süslü desenler içeren ön yüzü, Antigua kentindeki en güzel eserlerden biridir. Bu kilise, sismik bakımdan daha az aktif olan Meksika'da aynı dönemde inşa edilen diğer kiliselerden farklı olarak kısa bodur çan kulelerine sahiptir. La Merced'e bağlı Manastır, Santa Marta depremlerinde tamamen tahrip oldu ve yeniden inşa edilmedi. Bir diğer çok özel harabe Meksikalı bir legate (Papalık tarafından yabancı memleketlere gönderilen elçi) ve beş rahibenin gelişiyle 1699 yılında kurulan Santa Clara Manastırı'dır. Manastırın 1705 yılında tamamlanan ilk kilisesi 1717 yılında tahrip oldu. Günümüze ulaşan kalıntılar, aynı yerde inşasına 1723 yılında başlanan ve 1734 yılında bitirilen yeni bir kilise ve manastıra aittir. 1728 yılında tamamlanan El Carmen Kilisesi, bu alanda bulunan üçüncü kilisedir. Ana cephesi Barok tarzında süslenmiş olan Kilise, nişlerin yerine ana duvardan öne doğru çıkıntılı kaideler üzerine yerleştirilen üçlü kolon çiftleri ile Antigua'da benzersizdir.
© Annsabananna / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (Volcano De Agua and the Arch of Santa Catalina)
(1) Genel Kaptanlık (the Captains-General): Hiçbir visrualığa (valilik) bağlı olmayan, doğrudan doğruya İspanya Kralı'nın şahsına bağlı krallık veya eyaletler vardı ki, bunların başında da kaptanlar bulunmaktaydı. Böylece sömürgelerin merkezden atanan kraliyet temsilcileriyle yönetimi,denizaşırı kraliyet memurlukları kavramının oluşmasına neden oldu.
kaynak:http://www.academia.edu/2541497/ Latin_Amerikada_Ispanyol_Somurgeciligi_ve_Simon_Bolivarin_Bagimsizlik_Mucadelesi, (sayfa:395) Arş. Görev.Ayşe Yarar Süleyman Demirel Üniversitesi - Isparta
Guatemala 1609 yılında Genel Kaptanlık olmuştur. kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Captaincy_General_of_Guatemala
Ayrıca bakınız:http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ac12
(2) Yunan mitolojisinde Sirenler ya da Seireneler, Sirenum scopuli denen bir adada yaşadıklarına inanılan deniz yaratıklarıdır. Bazı farklı öykülerde ise Cape Pelorum'da ya da Anthemusa adasında yaşamış olduklarından, şimdi de Paestum'un yanındaki Sirenus adalarında, ya da Capreae'de yaşadıklarından bahsedilir. Bu yerlerin tamamı uçurumlarla ve kayalıklarla çevrili olarak betimlenmiştir. Buralarda dolaşan denizciler, sirenlerin söylediği şarkıdan büyülenip gemilerini kayalıklara doğru sürmüşler ve sirenlere yem olmuşlardır. kaynak:http://tr.wikipedia.org/wiki/Siren
KAYNAK: © UNESCO World Heritage Center
ÇEVİRİ: © Cemil / Gezialemi.com
© Annsabananna / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-2.0 (Cathedral de Santiago)
Dünya Miras Listesine Alınma Tarihi: 1979
Liste Sıra No: 65
Niteliği: Kültürel
Yeri: Antigua, Sacatepéquez, Guatemala
Koordinatlar: N14 34 0 W90 40 0