Madara Rider ya da
Madara Horseman (Madara Atlısı) Kuzeydoğu Bulgaristan'da, Şumnu şehrinin
Madara köyü yakınlarındaki doğu Madara platosunda oyulmuş, erken ortaçağa ait
büyük bir kaya rölyefidir. M.S 710 yılına ait olan kabartma, yerden 23 metre
yukarıda, yaklaşık 100 metre yüksekliğinde yatay bir kayalık üzerinde
görkemli bir atlıyı resmetmektedir. Yüzü sağ tarafa bakan atlı, atının ayağının
ucunda yatan bir aslana mızrak saplamaktadır. Önünde bir kartal uçmakta ve
arkasından da bir köpek koşmaktadır.
Kabartmanın ilk
Bulgar Çarlığı'nın kurulduğu 698-1018 yılları arasında yapıldığı ve Bulgar Han
Tervel ile Bizans İmparatoru Jüstinyen'in ilişkilerini konu aldığı tahmin
edilmektedir. Rivayete göre; Jüstinyen tahttan indirilir ve sürgüne gönderilir.
Sürgünden kaçmayı başaran devrik İmparator Tervel'den yardım ister. Tervel
yardım talebini kabul eder ve yaklaşık 20.000 kişilik ordusuyla İstanbul
kapılarına dayanarak Jüstinyen'in tahta geri dönmesini sağlar. Kabartmanın, Tervel'in
Bizans'a karşı kazandığı zaferi simgeleyen zafer sahnesi olduğu varsayımı en
doğru varsayım kabul edilmektedir. Mızrak saplanan aslan yenilgiye uğrayan
düşmanı simgelemektedir.
Madara atlısı Avrupa'da
türünün tek taş kabartma örneğidir. Kabartma, etrafındaki üç kitabe ile
birlikte yaklaşık 40 m 2'lik bir alanı kapsamaktadır. 1872 yılında Macar bilim
adamı Felix Kanitz tarafından bilim dünyasına tanıtılan kabartmadaki kitabeler
Yunanca'dır. Anıt, Bulgaristan genelinde düzenlenen "Sembol Yarışması"nda Bulgar
devletinin sembolü seçilmiştir.
KAYNAK: © UNESCO World Heritage Center
ÇEVİRİ: © M. Hakan Özbaran /
Gezialemi.com
