Gezi Alemi

e-Posta:    Şifre:     Kaydol | Şifremi Unuttum
 
Gezi Alemi ::::: Festival ve Etkinlik Haberleri ::::: Kalandar Günü ve Gecesi 2025 Ocak       
Ülke Şehir Ekleme Okunma Yorum Yazan 
Türkiye Trabzon 26 Ocak 2016     6761 0 Engin D 

 Kalandar Günü ve Gecesi (2025 Ocak)
 Türkiye » Trabzon
 (Festival)

Karadenizde yılın ilk ayı kalandar adıyla anılır. Rumi takvime göre ocak ayının 14'üne gelen gündür kalandar günü. 13 Ocak gününü 14'üne bağlayan gece, Karadeniz'de özellikle Trabzon'da kalandar gecesi olarak kutlanır.

Kalandar gecesinde kalandar sofrası kurulur. Tüm evlerde lahana sarması, mısır ve patates haşlaması, kabak dilimi, fındık, ceviz, elma, armut, ayva gibi özel yemekler, yemişler ve çerezler hazırlanır. Aile bireyleri bu yiyeceklerle hazırlanan kalandar sofrası başında oturarak kendi aralarında bir şölen havası yaşarlar.

Çanta atmak Kalandar gecesinin en yaygın eğlencesidir. Çanta atmak, genç erkeklerin işidir. Zaman zaman genç kızların da erkek giysileri giyerek çanta atmaya çıktıkları görülür. Atılacak çantanın açık ucuna önceden uzunca bir ip bağlanır. Bu ip çantanın uzak bir yere atılıp geri çekilmesini sağlar. çantanın içine çeşitli yemişler ve atılacağı eve göre özel armağanlar konulur. çanta atma sırasında tanınmamak için değişik kıyafetlere girilir. Karanlık basar basmaz kimseye görünmeden belirlenen evlerin kapılan çalınır. Çanta atanın kim olduğunu öğrenmek için evden gelen seslenişlere ses değişikliği yapılarak yanıt verilir:
       
Ne olursa alırız
İste gelduk kapiniza 
Selam verduk yapinıza
Selamumi almasanız
Daha gelmem kapiniza

Kalandar soğuğunda 
Ya bakın kaldık dara
Açın siz kapıları
Biz geldik kalandara
     
Kapı aralanır aralanmaz önceden hazırlanan çanta hızla içeri fırlatılır .Buna çanta atma denir. Evdekiler, çantanın içindeki çerezleri alarak yerine daha değişik yiyecekler koyarlarlar. Kapıda bekleyenler, çantanın ipini çekerek oradan uzaklaşırlar. Çanta atarken tanınmamak çok önemlidir. Bu nedenle gençler genellikle değişik giysiler içinde dolaşırlar. Çalınan kapılarda ev sahibinin "Kim o?" seslenmesine karşılık tanınmamak için ses değiştirerek cevaplar verilir ve eğlenceli diyaloglar yaşanır.

Çanta atma sırasında ilginç olaylarla da karşılaşılır. Muziplikten hoşlanan kimi kişiler, evlerine atılan çantalara yemiş yerine kedi yavrusu, kirpi, fare, sümüklü böcek, kafatası gibi şeyler ya da acı bibere, tuza bulanmış yiyecekler koyarak çanta atanlara eğlenceli oyunlar oynarlar.  Çanta atma geleneği, nişanlılar arasında armağan alışverişini de sağlar. Nişanlı delikanlılar, nişanlısının evine attıkları çantalara aynca özel armağanlar koyarlar. Atılan çanta, nişanlı kızın armağanlarıyla doldurularak geri verilir.


Kalandar günü ve gecesiyle ilgili başka gelenekler, görenekler ve inanışlar oldukça çoktur: 
Bunlar; 

-Gelinlik kızı olan evlere atılan çantalara kimi annelerin önceden hazırladıkları tuzlu çörekler koyduğu söylenir. Çöreği yiyen delikanlıların o gece evin kızını düşlerinde göreceklerine ve ona tutulacaklarına inanılır.

-Kalandar ayının ilk günü eve ilk girenin, uğurlu olduğu bilinen birisi olması ve evin büyüğünden izin alarak içeri girmesi gerekir. Bunu düşünmeden eve girenler ya kapıdan geri çevrilir ya da uğursuzluğunu gidermek için ayaklarına kül ekilir.

-Kalandar sabahı kimseye sezdirmeden denize ve sığırlara bakılırsa deniz şans, sığır uğur getirir .

-Kalandar sabahı birine para verenin o yıl evine bereketsizlik girer, birinden para almak bolluk getirir.

-Kalandar ayının ilk suyu, o evde uğurlu olduğu bilinen birine taşıtılır.

-Kalandar ayının ilk 12 gününde havaların durumu günü gününe izlenir. Her günün hava durumu sıra ile o yılın aylarına karşılık tutulur. Belirli ayların yerini tutan günlerde hava durumu nasılsa o günün karşılığı olan ayda da havaların öyle geçeceğine inanılır.

-Kalandar günü eve ilk giren kimse geveze ise o evin tavukları çok yumurtlar.


Bir de kalandar türküsüyle, 
kutlu olsun kalandarımız!
karalankuş fol yapar
karağaç kovuğuna
vay olsun bekarlara
kalandar soğuğunda


Anadolu'da ve Trabzon dışındaki Karadeniz illerinin mahalli takvimlerinde Ocak ayı için yaygın olarak zemheri terimi kullanılır, aynı gece benzer eğlenceler yapılmakla birlikte Kalandar gecesi gezmelerinde oynanılan seyirlik köy tiyatroları için 'Karakoncolos ( Korkunç hayali yaratık) yada momoyer (Trabzon yöresine özgü genellikle doğaçlama oynanan köy seyirlik oyunları) Rumca yerine farklı bir terminoloji kullanılırdı.  


Kalandar günü ve gecesi ile ilgili ayrıntılı bilgilere  http://www.daricahalkder.org internet sitesinden ulaşabilirsiniz.












 
Türkiye
Ana Sayfa
   Türkiye
Festival Etkinlik
  Trabzon
Ana Sayfa
  Trabzon
Festival Etkinlik



 Yazılan Yorumlar...
  Henüz Yorum Yazılmamıştır
 Yorum yazmak isterseniz...
 
Yorum Yazabilmek İçin Üye Girişi Yapmalısınız.


Festival/Etkinlik Haberleri (Temmuz)
Uluslararası İznik Festivali
Türkiye » Bursa
Cumalıkızık Ahududu Festivali
Türkiye » Bursa
Buldan Dokuma Kültür ve El Sanatları Festivali
Türkiye » Denizli
Kadırga Yayla Şenlikleri
Türkiye » Gümüşhane
Silivri Yoğurt Festivali
Türkiye » İstanbul
Karadeniz Ereğli Uluslararası Sevgi Barış Dostluk Kültür ve Sanat Festivali
Türkiye » Zonguldak
Altın Sipsi Yağlı Pehlivan Güreşleri ve Kültür Mantarı Festivali
Türkiye » Burdur
Göle Kültür ve Kaşar Festivali
Türkiye » Ardahan
Munzur Kültür ve Doğa Festivali
Türkiye » Tunceli
Tut'ta Dut Festivali
Türkiye » Adıyaman
Şile Bezi Kültür ve Sanat Festivali
Türkiye » İstanbul
Harmancık Yayla Şenliği
Türkiye » Gümüşhane
Yeşilyurt Kültür, Kiraz Ve Spor Festivali
Türkiye » Malatya
Geleneksel Delmece Yaylası Şenlikleri
Türkiye » Yalova
Aksaray-Ihlara Kültür ve Turizm Festivali
Türkiye » Aksaray
Durankaya Koyun Kırkma Şenliği
Türkiye » Hakkari
Uluslararası Altın Karagöz Halk Dansları Yarışması
Türkiye » Bursa
Atatürk’ün İzinde ve Gölgesinde Damal Şenlikleri
Türkiye » Ardahan
İnebolu Uluslararası Heyamola Deniz Şenlikler Kültür ve Sanat Festivali
Türkiye » Kastamonu
Cilo Dağı Festivali
Türkiye » Hakkari
Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri
Türkiye » Edirne
Uluslararası Akşehir Nasreddin Hoca Şenliği
Türkiye » Konya
Darboğaz Kiraz Festivali
Türkiye » Niğde
Artvin Kafkasör Kültür Turizm ve Sanat Festivali
Türkiye » Artvin
Eskikaraağaç Uluslararası Leylek Festivali
Türkiye » Bursa
Kız Kalesi Turizm Festivali
Türkiye » Mersin
Tatvan Doğu Anadolu Fuarı Kültür ve Sanat Festivali
Türkiye » Bitlis
Geleneksel Aybastı Perşembe Yaylası Güreş ve Kültür Festivali
Türkiye » Ordu
Güney Bezelye ve Barbunya Festivali
Türkiye » Afyonkarahisar
Kuşdili Kültür Turizm ve Sanat Festivali
Türkiye » Giresun