Marmara ve Ege Bölgeleri geçiş zonunda, Balıkesir ili sınırları içinde yer alır. 1994 yılında ilan edilmiştir.Yüz ölçümü 20.935 hektardır. Antik çağlarda İda dağı olarak bilinen Kaz Dağı, Biga Yarımadasının en yüksek dağıdır. Başta Kazdağı Göknarı olarak tanınan endemik ağaç türü olmak üzere, zengin bir bitki örtüsüne sahip olan milli park, memeliler, kuşlar ve sürüngenler açısından da çeşitlilik göstermektedir. Dağda, kuzey güney doğrultusunda derin vadiler ve kanyonlar deniz etkisinin içerilere taşınmasını sağlarlar. Milli park özellikle ilkbahar ve yaz aylarında ziyaretçi akınına uğramaktadır.
Batıda Dededağı, ortada esas Kazdağı, doğuda Eybek dağı, kuzeydoğuda Gürgen, Kocakatran ve Susuz (Sakar) dağlarından oluşan ve Biga yarımadasının en yüksek kütlesi (Karataş tepe 1.774 m.) olan Kazdağı'nın güney yüzü, Zeytinli çayından Altınoluk yerleşiminin batısına kadar olan (Damla tepe) bölümü ile bu bölümün zirveye kadar devam eden yüksekliklerinin kapsadığı 21.450 hektarlık alan 1993 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile Milli Park ilan edilmiştir.
Mitolojide "bin pınarlı ida" diye nitelendirilen Kazdağı, kaynakları ve bunların vadilerde oluşturduğu şelaleler açısından da son derece zengindir.
Böylelikle Kazdağı'nın doğal bir hazine niteliğindeki jeomorfolojik özelliklerinin korunması, flora (bitki) ve fauna (hayvan) varlığının devamının sağlanması, araştırılması ve gelecek kuşaklara aktarılması hedeflenmiştir. Doğudan batıya uzanan Kazdağı kütlesini, kuzey-güney istikametinde yaran derin vadi ve kanyonlar ve bu yapının ortaya çıkardığı farklı iklimsel koşullar, bitki ve hayvan varlığının zenginleşmesi açısından uygun yetişme ortamı imkanları sağlamıştır. Özellikle bitki örtüsünün taşıdığı biyolojik çeşitlilik Milli Park'ın ana kaynak değerini oluşturmuştur.
Bugüne kadar Kazdağı'nda 800 bitki taksonu tespit edilmiştir. Ancak bu sayının 1.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir. Ama bundan daha önemlisi Kazdağı Göknarı olmak üzere 32 adet bitki taksonu endemiktir. (Yalnızca Kazdağı'nda yetişen) Bunun yanında Türkiye'nin endemik türü olan 40 adet ve endemik olmayan ancak ülkemizde yalnız Kazdağı'nda yetişen 15 adet bitki taksonu bulunmaktadır.
Kazdağı kütlesinin güney yüzünde hakim olan bitki topluluğu, alt seviyelerde (700-800 metrelere kadar) kızılçamlarla (Pinus brutia), üst seviyelerde ise (1.400 metrelere kadar) karaçamlarla (Pinus nigra var. pallasiana) temsil edilen kurak iklim tipine ait ormanlardır. Güney yüzde özellikle etekler, kızılçam ve bu türün tahrip alanlarını kaplayan maki topluluğu ile tipik Akdeniz manzarası taşır. Buna karşılık zirve bölgesi ve civarlarında nemli iklim tipine ait ormanlar yayılış gösterir. Bu ormanların hakim ağaç türleri yükseklerde göknar (Abies equi-trojani), daha alt seviyelerde ise Karadeniz ikliminin karakteristik ağacı olan kayın (Fagus orientalis), sapsız meşe (Quercus petreae) ve macar meşesi (Quercus frainetto) dir.
Kazdağı Milli Parkı ekoturizm etkinliklerinin belirlenen esaslar çerçevesinde yapılabilmesi için yörede yaşayanlar arasından belirlenen adaylara, Kazdağı Milli Parkı'nın kaynak değerleri ve etkinlik esasları çerçevesinde 1 hafta eğitim verilmiş, yapılan sınav sonucunda 86 kişi ekoturizm yerel kılavuzluğu sertifikası almaya hak kazanmıştır.
Kazdağı Milli Parkı'nın Uzun Devreli Gelişme Planı'nda belirtilen güzergah ve alanlarına gidebilmek için "Etkinlik İzni Başvuru Formu" nu doldurarak izin almak, her yıl Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce belirlenen ücretleri yatırmak ve kılavuz almak gerekmektedir. Bu işlemler Zeytinli beldesi-Mehmetalan köyü-Yalama mevkii ve Avcılar köyü-Kışladağ mevkilerinde bulunan Giriş Kontrol Noktaları'nda yerine getirilebilmektedir.
KAYNAKLAR:
http://www.milliparklar.gov.tr - DKMP Arşivi