Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk'ün doğumundan ölümüne kadar oturduğu,bir süre konakladığı,savaş yıllarında "karargah" olarak kullandığı,gezilerinde konuk olduğu,arkadaşları ile birlikte toplantılar yaptığı,çalıştığı,dinlendiği yapılar (binalar) Cumhuriyetin ilk yıllarından başlayarak "Atatürk Müzesi","Atatürk Köşkü","Atatürk Karargahı","Atatürk Evi","Atatürk Odası" vb. olarak buralarda Atatürk'ün anısını yaşatmak amacıyla mümkün olduğunca orijinal hali korunmaya çalışarak düzenlenmiş ve ziyarete açılmıştır.

Atatürk'e ve Milli Mücadele yıllarına hatta Cumhuriyet dönemine ait bazı özel eşyaların,çeşitli eserlerin ve belgelerin korunduğu,tasnif edildiği,bir kısmının istifadeye açıldığı ve sergilendiği bu Atatürk Evleri ve Atatürk Müzeleri arasında tarihi önemi bakımından en önde geleni hiç kuşkusuz"Mustafa Kemal Paşa'nın 9.Ordu Müfettişliği Havza Karargahı;Tarihi Mesudiye Oteli/Havza Atatürk Evi"dir. 'Mustafa Kemal Paşa'nın 9.Ordu Müfettişliği Havza Karargahı',-Tarihi Mesudiye Oteli- ve dolayısıyla Havza ilçesi her şeyden önce 20.yüzyılın başında Anadolu'yu kuşatan Emperyalist işgale karşı,Kurtuluş Savaşımızın muzaffer komutanı,Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK'ün ilk isyan bayrağını burada açmış olması gibi bir büyük şerefe sahiptir.

Mustafa Kemal Paşanın19 Mayıs 1919da Samsun'a çıkarak başlatmış olduğu Milli Mücadelesürecimizin Kurtuluş Savaşına dönüşümünde en önemli dönüm noktalarından birini -hatta birincisini- teşkil eden Havza da yapılan çalışmalar sırasında ev sahipliği görevini üstlenerek adını Cumhuriyet tarihimize altın harflerle yazdıran 'Mustafa Kemal Paşa'nın 9.Ordu Müfettişliği Havza Karargahı' - Mesudiye Oteli- bu tarihi önemi ve anlamıbakımından değerlendirildiğindeTürk Ulusunun Özgürlük ve Bağımsızlık inancının 'Kabe'sini temsil eden bir anıt yapı niteliğindedir.

25 Mayıs-13 Haziran (1919) tarihleri arasında, Mustafa Kemal Paşa'nın 9.Ordu Müfettişliği Havza Karargâhı olarak kullanılan 'Mesudiye Oteli'nin tarihi ile ilgili yapılan araştırmalar ne yazık ki bu binanın ilk kez hangi tarihte ve kimin tarafından yaptırılmış olduğunu kesin olarak ortaya koyamıyor.

Osmanlı Tapu kayıtlarından anlaşıldığı kadarı ile binayı yaptıran değilse bile burasını otel haline getirerek işletmeye açan ilk kişi Havza eşrafındanHurdazlı İsa Efendiisimli bir şahıstır. Mesudiye Otelini bir süre kendisi çalıştıran İsa Efendi 1917 yılında oteli, o yıllarda aynı zamanda Maarif Hamamının da müsteciri olanAli Baba'ya devreder.

Milli Mücadele tarihimize adını 'Mustafa Kemal Paşa'yı Havza da ağırlayan Otelci' olarak yazdıranAli Baba, aslen Darendeli olup,Reji İdaresi tarafından dağıtılan topraklarda tütün yetiştirmek üzere getirilip Havza'ya iskân edilen muhacir ailelerden birinin oğlu olmasına rağmen kendisi Havza da doğmuş, çocukluğu ve gençlik yılları Havza da geçmiştir.

Mustafa Kemal Paşa'nın 19 Mayıs 1919 da Samsun'a ayak basışından 6 gün sonra karargahını Havza'ya taşıyacağı haberi üzerine dönemin KaymakamıFahri Bey, o yıllarda Havza'nın en seçkin konaklama merkezi durumunda olan işte bu Ali Baba'nın Mesudiye Otelini o zamanın deyimi ile 'Kapı kapamacasına' (Bütün müşterileri boşaltılarak) 1 aylığına kiralamış, Paşa'ya ve Karargahında bulunan askeri ve sivil memurların istirahatına tahsis etmiştir.

'Mustafa Kemal Paşa'nın 9.Ordu Müfettişliği Havza Karargahı' olarak bilinen 'TarihiMesudiye eli' 1338 (1922) yılında binanın o yıllardaki sahibi Hurdazlı İsa Efendiden 4.500 Lira karşılığı satın alınarak 'Belediye Hizmet Binası' haline getirilmiştir. Bu şekilde 60 yılı aşkın bir süre Belediye Hizmetlerinin görüldüğü binada sadece 'Atatürk'ün Çalışma Odası' ,'Gazi Odası' adıyla düzenlenerek tarihi dokusuna uygun olarak korunmuş ve ziyarete açık tutulmuştur.

1984 yılında Belediyenin yeni hizmet binasına taşınmasından sonra da yaklaşık 10 yılbir odası 'Gazi Odası' kimliğinde kalan 'Mesudiye Oteli'nin Havza Belediyesine ait mülkiyeti 1994 yılında Kültür Bakanlığına devredilerek müze haline getirilmesi kaydı ile Havza Kaymakamlığına hibe edilmiş, aynı yıl Havza Kaymakamlığı tarafından Samsun Valiliğinin oluru ile yapılan ilk düzenleme çalışmaları sonucu 'Atatürk Evi' kimliğine kavuşturulmuştur.

Bu tarihten itibaren Havza Kaymakamlığının himayelerinde 'Havza Atatürk Evi' olarak ziyarete açılan 'Mustafa Kemal Paşa'nın 9.Ordu Müfettişliği Havza Karargâhı'-Tarihi Mesudiye Oteli- 2001 yılında Kültür Bakanlığınca aslına uygun bir şekilde restore edilerek fiziki anlamda güçlendirilmiş,'Havza Atatürk Evi ve Müzesi' olarak özel müze statüsünde tescillenmiştir.

Havza Atatürk Evi ve Müzesini haftanın her günü Kış aylarında 08.oo-17.oo, Yaz aylarında 09.oo-18.oo saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. 

Telefon: +90 362 7141819

Adres: Medrese Mahallesi Atatürk Caddesi Havza/SAMSUN

Bağlı Olduğu Kurum/Kişi: Havza Kaymakamlığı

Denetleyen Müze: Samsun Müzesi Müdürlüğü 

Kaynak: http://www.havza.gov.tr/havza-ataturk-evi

Fotoğraf: http://www.havza.gov.tr -  http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,44046/samsun-havza-ataturk-evi-muzesi.html