Büyük önder Mustafa Kemal Atatürk'ü 9.Ordu Müfettişi (Mirliva) olarak kurmayları ile birlikte İstanbul'dan Samsun'a getiren Bandırma Vapuru Bağımsız Türkiye Cumhuriyetine giden Yolda çok önemli bir görev yaparak Tarihteki yerini almıştır.

Gemi 1878 yılında İngiltere' nin Glasgow kentinde (İskoçya bağımsızlığını ilan ettikten sonra bu bölge İskoçya sınırları içersine girmiştir) Mac. Intyre Paisley - Huston and Cardett tezgahlarında gemi tezgahlarında 21 sıra numarası ile 279 grostonluk yolcu ve yük vapuru olarak inşa edilmiştir. Geminin ilk sahibi Dussey and Robinson şirketi gemiyi "Torocaderto" adı altında 5 yıl çalıştırmıştır. 1883 yılında Yunanistan' da H. Psicha Preus Firmasına satılmıştır. "Kymi" adını alarak , geminin Londra'da olan kaydı Pire Limanına alınmıştır. 1890 yılında H. Psicha Preus firması gemiyi başka bir Yunanlı firma olan Cap. Andereadis firmasına satmış , 12 Aralık 1891 tarihinde kaza sonucu batmış, aynı yıl içersinde yüzdürülmüştür. Kıymı adı ile "İstanbul Rama Derasimo " firmasına satılarak İstanbul limanına kayıt edilmiştir.

1894 yılında Pire Limanındaki kayıt o zamanki Deniz Yolları İşletmesi anlamına gelen "İdare-i Mahsusa"ya nakledilmiş ve Türk bayrağı çkilerek, adı "Kymi" den "Panderma" olarak değiştirilmiştir. Marmara Denizi kıyılarında, Tekirdağ , Mürefte, Sarköy , Karabigah, Erdek arasında yük ve yolcu seferleri yapmıştır. İdare-i Mahsusa'nın statü değiştirerek 28 Ekim 1910 yılında "Osmanlı Seyrüsefain İdaresi"(Osmanlı Denizcilik İşletmesi) olunca geminin adı "Panderma" "Bandırma" olarak değiştirilerek posta vapuru haline getirilmiştir.

19 Mayıs 1919 tarihinde Atatürk ve Silah Arkadaşlarını Samsun'a getirdikten sonra yine posta hizmetlerine devam etmiştir. 1924 yılında "Türkiye Seyrüsefain İdaresi" tarafından hizmet dışı bırakılmıştır. Bandırma adını aldıktan sonra birkaç kez kaza geçirmiş, yük taşımacılığı yaptığı tarihlerde İngiliz yapımı E11 model denizaltına çarptığı, attığı torpido sonucu batmak üzere olduğu, daha sonra motorunun büyük bir arıza yaptığı elde edilen bilgilerde yer almaktadır. 1925 yılında gemi Bozmacı İlhami' ye (SÖKER) isimli Türk armatöre satılmış, ve aynı armatör tarafından 4 ay içinde Haliç Fenerin' de Hurda olarak parçalanmıştır.

Müze projesi, 13 Kasım 1999 tarihinde Samsun Valiliği'nin orijinal Bandırma Vapuru'nun boyutlarına sadık kalınarak tekrar inşa edilmesi kararıyla başlamıştır. 2000 yılında Doğupark'ta başlayan inşa aşaması Taşkınlar Tersanecilik tarafından üstlenmiştir. Vapurun yapımı 1960 yılında gün ışığına çıkan ve günümüzde İstanbul Deniz Müzesi'nde muhafaza edilen orijinal vapurun projesi kaynak alınarak 15 Nisan 2001'de tamamlanmıştır. 18 Mayıs 2003 tarihinde resmî açılışı yapılan müzenin iç çalışmaları Abdi Güzel, alan çalışması ise 2000 ve 2001 yıllarında Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmıştır.

Ayrıca yine Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından 2002 yılında Kurtuluş Savaşı'nı ve genelgeleri betimleyen on kabartmadan oluşan Millî Mücadele Panoraması ile Türkiye'nin yedi bölgesini temsil eden yedi figürlü Millî Kurtuluş Anıtı da müze alanına eklenmiştir.

2005-2008 yıllarında müzede ve çevresinde yenileme çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar ile müzenin çevresindeki 35.000 m2'lik bir alanda çeşitli eklemeler ve peyzaj düzenlemesi yapılarak Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açık Hava Müzesi adı verilmiştir.

Millî Mücadele Parkı adı verilen açık hava müzesine eklenen İzmir'in Kurtuluşu'nu betimleyen üç yüz parçadan oluşan ve 70m2'lik alana yayılan oluşan seramik kabartma duvarı Türkiye'nin en uzun kabartmalarıdır. Samsun ve ilçelerinden Kurtuluş Savaşı'na katılıp şehit düşen 1200 kişinin isimlerinin yer aldığı Şehitler Yazıtı[8] da yine yenilemeler sırasında eklenmiştir.

Ayrıca tüm vapurdaki ahşap işçiliği, filikalar ve halatlar, raspa ve boyalar yenilenmiş, güvertede bulunan ahşaplar hava muhalefetine dayanıklı olacak şekilde elden geçirilmiş, yeni 13 balmumu heykel yerleştirilmiş, çeşitli kamara düzenlemeleri yapılmıştır.

Müze tefriş ve yatak odası, sergi salonu, kaptan köşkü, kaptan kamarası ve mutfak olmak üzere altı bölümden oluşmaktadır. Tefriş salonunda aralarında Mustafa Kemal de olmak üzere beş balmumu heykel ile 1870'li yıllarda imal edilen gemici saati, telefon, yangın tüpü, ölçüm saati gibi eşyalar yer almaktadır. Mustafa Kemal'in yatak odası olarak dizayn edilen odada yine Mustafa Kemal'e ait orijinal bir radyo yer almaktadır.

Sergi salonuna vapurun her tarafından giriş ve çıkış yapmak mümkün olup yenileme çalışması öncesi ambar olarak kullanılmaktaydı. Salonda vapurun orijinal çizimleri ve tarihçesi, Mustafa Kemal'e ait koleksiyon fotoğrafları, Mustafa Kemal'e ait orijinal beylik silahı, yine Mustafa Kemal'in el yazısıyla yazdığı kongre kararnamelerinden nüshalar sergilenmektedir. Ayrıca sinevizyon gösterimi yapılmasını sağlayan sistem ve oturma grupları da yer almaktadır.

Kaptan köşkünde vapurun kaptanı İsmail Hakkı Durusu'yu temsilen bir balmumu heykel ve 1887 yılına ait denge pusulası yer almaktadır. Kaptan kamarasında ise özel eşyalar yer almamaktadır. Vapurun son bölümü olan mutfakta ise kömür sobası yer almaktadır.

Müze ücretsiz olarak ziyaret edilebilmektedir. 

Telefon: 90 (362) 238 00 23

Adres: Doğupark Sahası Bandırma Vapuru - Canik 55100 Samsun

Bağlı Olduğu Kurum/Kişi: Samsun Büyükşehir Belediyesi

Denetleyen Müze: Samsun Müzesi Müdürlüğü 

Kaynak: https://tr.wikipedia.org - http://www.bandirma.org

Fotoğraf: http://www.bandirma.org