Akdeniz Bölgesi'nde, Niğde, Kayseri, Adana illeri sınırları içinde yer almaktadır. 1995 yılında ilan edilmiştir. Yüz ölçümü 55.064 hektardır. Bu alanın 11.702 hektarı Adana da, 31.658 hektarı Kayseri de, 11.464 hehtarı ise Niğde il sınırları içerisindedir. Aladağlarda dört yük­selti grubu bulunmaktadır. Demirkazık 3756 metredir. Kızılkaya 3725 metredir. Kaldı grubunda Kaldı dağının en yüksek tepesi 3688 metredir. Torasan grubunda Vayvay dağının en yüksek tepesi ise 3565 metredir.  

Toros sıradağlarının en yüksek zirvelerine sahip olan Aladağlar jeolojik olarak da ülkemizin en ilginç yerlerinden biridir. Buzul Gölleri ve Kapuzbaşlı şelaleleri görülmeye değer yerlerdir. Milli parkın düşük rakımlı kesimlerinde kızılçam, karaçam ve göknar toplulukları bulunmaktadır. Ağaç sınırının üzerinde ise kayalar arasında yetişen otsu bitkilerin çoğu gösterişli çiçeklere sahiptir. Gece gündüz ısı farkının 30 dereceyi aştığı bu alanlarda böylesine güzelliklerle karşılaşmak gerçekten şaşırtıcıdır. Milli parkta yaban keçisi, yaban domuzu, kurt, çakal sansar gibi memeliler, yırtıcı ve ötücü kuşlar yaşamaktadır. Aladağlar yurt içinden ve dışından, dağcıların ülkemizde en çok rağbet ettikleri bir yerdir.

FOTOGRAF: Bicounet / Wikimedia Commons / CC-BY 3.0

Aladağlar Milli Parkında Demirkazık ve çevresi, Yedigöller bölgesi, Kartalkaya yöresi, Kapuzbaşı şelaleleri, Hacer ormanları dağcıların tırmanma, yürüyüş ve spor aktivitelerinin yanı sıra rekreasyon amaçlı kullandıkları alanların başında gelir. Mağara turizmi, foto safari, jeep safari, bisiklet safari, yamaç paraşütü, rafting, kano, doğa yürüyüşü gibi faaliyetlere imkan sağlaması Aladağlar ve yakın çevresini turizm açısından önemli hale getirmektedir. 

Toplam 7 şelaleden oluşan ve Kapuzbaşı köyünde ortaya çıkan Kapuzbaşı Takım Şelaleleri milli park alanı içerisinde rekreasyon amaçlı kullanılan en önemli merkezler arasında yer almaktadır. Birer doğa harikası olan şelaleler ve çevreleri, el değmemiş yapıda olup birkaç küçük ahşap baraka dışında hiçbir yapı ve tesis içermemektedir. Yükseklikleri 30-86 m arasında değişen şelalelerin yanı başında yer alan düzlükler doğa yürüyüşü yapan ziyaretçiler için kamp alanı olarak kullanılmaktadır.

Kapuzbaşı şelalelerinin güneydoğusuna düşen şelale suyunun geçtiği derenin kenarında "İçme" adıyla anılan ılık su üzerinde yapılmış olan kemerin yöre halkı tarafından 300-400 sene öncesine ait olduğu görüşü yaygındır. İçme adıyla bilinen bu suyun aynı zamanda bazı cilt hastalıklarına iyi geldiği ve çocuğu olmayan kadınların şifa niyetiyle içtikleri bilinmektedir. 

Ulupınar köyüne 4 km uzaklıkta köyün güneybatısında "Meryem Ana" ismiyle anılan iki katlı mağarada, Hz. Meryem'in Hz. İsa'yı dünyaya getirdiğine inanılmaktadır. Meryem Ana mağarasının birinci katında derinlik üç metre civarında yüksekliği ise yaklaşık sekiz metre kadar olup sağ tarafın üst kısmında kaya üzerinde insan şeklinde oyma resimler bulunmaktadır. 20-25 metre derinliğe sahip mağaranın ikinci katına 200 senelik olduğu tahmin edilen el yapımı dövme büyük demir çiviler kullanılarak katran ağacından yapılmış bir merdiven ile çıkılmaktadır.

Aladağlar Milli Parkı ,730 rakamından 3756 rakıma kadar yaklaşık 3000 m. lik rakım farkına bağlı olarak ortaya çıkan farklı yaşam ortamlarında yaşayan bitki ve hayvan türleri ile muazzam bir biyoçeşitliliğe sahiptir. Belli başlı türler; Karaçam, ardıç, göknar, titrek kavak, meşe,sedir ağaç türeleri ile yabani yonca , ayrık, keven, papatya, sütlegen, sığır kuyruğu, kekik, menekşe, devedikeni gibi otsu bitkilerdir.  Aladağlar Milli Parkını orman açısından çok zengin olmamakla birlikte , Emli vadisindeki ormanı oluşturan hakim türler Karaçam ve Kızılçamdır. Karaçamın yayılış alanındaki güney bakılı kesimlerde Sedir ve nem bakımından daha elverişli kuzey bakılı yerlerde de göknarlara da rastlanmaktadır. Alanda toplam 101 endemik takson ve tehlike altındaki takson 68 (66 endemik) bulunmaktadır.

Aladağlar'da 2000 metreden fazla yüksekliklerdeki alanlar ur kekliğin üreme ve barınma alanları olup aynı zamanda kral kartalın egemenlik alanı durumundadır. Yaban keçisine üreme, barınma ve beslenme zamanlarına göre her yerde rastlanabilmektedir. Yaban keçisi, kurt, yabani tavşan, tilki, gelengi, sincap, porsuk, kuyruk süren, kirpi, oklu kirpi, yaban domuzu, sansar, karakulak, kakım, gelincik, su samuru, köstebek, tarla faresi, cüce yarasa, nalburlu yarasa, sırtlan ve vaşak önemli yaban hayatı üyeleridir.

FOTOGRAF: Zeynel Cebeci / Wikimedia Commons / CC-BY 3.0

Aladağlar üzerinde gezi ve tırmanış ya­pacak olan araştırıcı ve dağcılar, genellikle Niğde-Çamardı -Çukurbağ köyü üzerin­den Aladağlar'a giriş yaparlar. Aladağların yalnız Demirkazık doruğuna tırmanış yap­mak isteyenler, Demirkazık Köyünden de Aladağlara giriş yapabilirler Demirkazık batı yamaç tırmanışı ve Çımbar vadisinde gezi yapacak olanlar, Demirkazık köyün­den dağlara giriş yaparlar. Gerek Çukur­bağ gerekse Demirkazık köyleri, Çamardı devlet yoluyla Niğde il merkezine bağlıdır. Çukurbağ köyüne ulaşmak için Niğde- Ça­mardı yolu (65 km.) kullanılır. Yol asfalt­tır. Niğde-Çamardı otobüslerini kullanan yolcular, Çamardı'ya 6 km. kala karayolu üzerinde bulunan Çukurbağ köyünde iniş yaparlar. Burada gerekli hazırlıklar tamam­landıktan sonra Aladağlara giriş yapılır.

Ancak Demirkazık çıkışı yapmak isteyen dağcılar ile dinlenmek isteyen bazı dağcı grupları, Demirkazık köyüne geçerler. Çu­kurbağ-Demirkazık köyleri arası yaklaşık 5 km.'dir. Yol stabilizedir. Demirkazık kö­yünde 100 yataklı, kaloriferli bir dağ oteli yıl boyu açık bulunmaktadır. Yine aynı böl­gede yeni bir otel (Gençlik ve Spor İl Mü­dürlüğü tarafından işletilen) 2002 yılında hizmete girmiştir. Burası da her türlü ko­naklama ihtiyacına cevap verebilecek ka­pasitededir.

Doğal çevre ve iklim koşullarına göre Ala­dağlar üzerinde yapılacak gezi ve tırmanış etkinlikleri için en uygun zaman haziran, temmuz ve ağustos aylarıdır. Bu dağlar üzerinde ilk kez gezi ve tırmanış yapacak olan araştırmacı ve dağcıların, tüm dağlık yörede etkin olarak görülen şiddetli "Güneş ışımasından" korunmak için hazırlıklı olmaları gerekir. Gezi ve tırmanışlar sırasında açık renkli, pamuklu giysiler kullanılır.

Toros-Aladağlar üzerinde yapılacak gezi ve tırmanışlar, genellikle dört bölüm halinde uygulanır. Bu gezi ve tırmanışlar sırası ile Demirkazık, Yedigöller, Kaldı ve Turasan tırmanışları olarak programlanır. Bu gezi ve tırmanış programları güneyden-kuzeye Kaldı-Turasan, Yedigöller ve Demirkazık programı şeklinde de uygulanabilir.

Sarp ve yüksek dorukların yan yana bulunduğu Aladağlar üzerinde gezi ve tırmanış yapacak dağcılar, bu dağlık yöre ve üzerinde yer alan yüksek doruklar la ilgili en önemsiz gibi gözüken gezi ve tırmanışlarını dahi çok ciddi ve dikkatli bir şekilde yapmalıdırlar. Geniş bir alan üzerine yayılmış bulunan bu yüksek dağlık yörede ulaşım, ilk yardım ve kurtarma faaliyetleri çok zor ve güç şartlar altında yapılabilmekte veya hiç yapılamamaktadır. Bu nedenle dağda kazaya neden olabilecek davranışlardan kesin olarak uzak durmak gerekir.

Demirkazık doruğuna ilk yaz çıkışı 17 temmuz 1927 tarihinde Dr. G. Künne ve ekibi tarafından yapılmıştır. Demirkazık doru­ğuna yapılan ilk kış çıkışının şerefi ise Türk dağcılara ait bulunmaktadır. Demirkazık ilk kış çıkışı 29 Şubat 1969 tarihinde Dr. Boz­kurt ERGÖR ve Sönmez TARGAN tarafından gerçekleştirilmiştir.

Aladağların en yüksek doruğu olan De­mirkazık tırmanışları için genel olarak So­kulupınar kamp yeri kullanılır kamp yerinde sürekli olarak su bulunur. Sokulupınar kamp yeri Çukurbağ ve Demirkazık köylerine, yaya olarak yaklaşık  iki saat uzaklıktadır.

Demirkazık doruğuna güneydoğu ve güney yamaçtan yapılan normal tırmanışlar ile teknik özellik arz eden "Batı yamaç tırmanışı" bu kamp yerinden yapılır. Demirkazık güneydoğu ve güney yamaçları üzerinden yapılacak normal tırmanışlar için Narpuz vadisi kullanılır. Bu vadinin yaklaşık orta kesimine gelince, kuzeye dönülerek, güney yamaç üzerinden doruk çıkışı yapılır. İstenirse narpuz vadisinin sonuna kadar yürüyüşe devam edilebilir. Vadi sonunda "Kızılçarşak" aşılarak boyuna varılır. Zirveye giden sırtın güneydoğu sırtı takip edilerek doruğa ulaşılır. Doruk çıkışından sonra çıkış yapılan yoldan tekrar kamp yerine varılır. Normal koşullarda doruk çıkışları 8-10 saat sürer. Bazı ekipler, Narpuz vadisine girişten ve dar bir boğazı geçtikten sonra 2500 metrede ara kamp yaparlar. Kayacık olarak bilinen ve vadinin sağ yamacında yeralan bu kesimde sürekli olarak su bulunur. 

Demirkazık doruğuna batı ve kuzey ya­maçlardan yapılacak olan tırmanışlar tek­nik ve deneyim isterler. Özellikle ipli ve çivili tırmanma tekniğine sahip olmayan dağcılar bu yönlerden tırmanış yapma hevesine sahip olmamalıdırlar. Demirkazık dağına batı yamacından tırmanış için Soku­lupınar kamp yeri kullanılır. Her dağcı kendi teknik ve tecrübesine göre, tırmanma yolu­nu belirler.

Demirkazık'a kuzey yamaçtan tırma­nış için, Arpalık-Çımbar boğazı üzerinden Çımbar vadisine geçilir. Burada bir ara­kamp kurulur. Sokulupınar-Çımbar vadisi, yaya olarak 4-5 saat sürer. Çımbar vadisi­ne kamp kuran dağcılar, tırmanış yollarını kendileri tayin ederler . Demirkazık kuzey yamaç tırmanışı , genel olarak batı yamaç tırmanışından daha zordur. Tırmanışlar ge­nel olarak 4-6 zorluk derecesinde olur. Bu yönden tırmanış yapan dağcılar, güneydoğu sırtını takiben Narpuz vadisi üzerinden Sokulupınar ana kamp yerine veya Kızıl­çarşak üzerindeki boyundan tekrar Çımbar vadisine inerler.

Yedigöller vadisine (3100m.) geçiş için Çukurbağ köyü veya Sokulupınar kamp yerinden yaya olarak hareket edilir. Yakla­şık 2-3 saatlik bir yürüyüş içinde Yalak va­disinin ağzına gelinir. Yalak vadisi boyunca, doğuya doğru yükselerek yürüyüş devam eder. Vadinin sonunda, kuzeye doğru sapılarak Çelikbuyduran pınarına varılır. Burada güzel bir mola yapılır. Mola sonrası arkada ki boyun aşılarak Yedigöller vadisinin başlangıcına çıkılır. Yaklaşık 1 saat süren bir inişten sonra 3100 metre yükseklikteki göl­ler bölgesine gelinir. Büyük gölün kenarın­da kamp kurulur. Çukurbağ'dan Yedigöller kamp yerine yaklaşık 8-10 saat süren bir yürüyüşle ulaşılır.

Yedigöllerin kendine özgü iklim koşulları vardır. Yükseklik nedeni ile, Yedigöller vadisi kamp yerinde gece sular donar. Gündüz ise şiddetli ışıma (Güneşlenme) olur Gece ve gündüz arasında değişen 25-30 derece sıcaklık farkı nedeni ile dağcıların özellikle kendilerini korumaları gerekir.

Kızılkaya doruğu, Yedigöller vadisinin güneybatısında yükselir. Kuzey kesimi çok sarp ve yüksek olan Kızılkaya, Aladağların 2. en yüksek tepesidir. Kızılkaya doruğu­nun kuzey duvarının dibinde halen aktif olan bir buzyalağı çanağı, bu çanak içinde ise çok güzel bir buzul gölü "Şiringöl" var­dır. Şiringöl'ün kuzeydoğu ucunda ise aktif bir "Moren setti" yeralır.

Kızılkaya doruk çıkışı için güçlük derece­si değişik, farklı çıkış yolları vardır. Tırman­ma yolunu her dağcı kendi belirler. Bunun için her dağcı etüt gezisi yapmalıdır. Kızıl­kaya doruğuna (3725m.) güvenli ve rahat bir çıkış için, kamp yerinden hareket edilir. 

Kızılkaya buzul gölünün "Şiringöl"ün" so­lundan tırmanışa başlanarak 3500metre yükseklikteki Kızılkaya doruk sırtına çıkılır. Doruk tırmanışına başlanılan NS doğrultulu bu sırtın doğusunda ise iki tane çekirdek buzul yatağı görülür.

Kızılkaya sırtına 73500 m.) ulaşan dağ­cılar, buradan batı yönünde ve sırtın gü­ney kesiminden tırmanışa devam ederek, Kızılkaya doruğuna (3725 m.) ulaşırlar. Bu yoldan Kızılkaya tırmanışı yaklaşık 5-6 saat sürer. Dönüş aynı yoldan yapılmaz. Dönüş­te dağın güneybatı yamacından Çelikbuy­duran sırtına inilir. Oradan tekrar Yedigöller vadisindeki kamp yerine geçilir. Bu yoldan kamp yerine dönüş yaklaşık 3-4 saat sürer.

3510 m. yükseklikteki Direktaş zirvesi, kamp yerinin güneydoğusunda yükselir. Direktaş tırmanışına normal çıkışlar güney yüzünden yapılır. Doruk tırmanışı için kamp yerinden yürüyüşe başlanır. 20-30 dakika­lık bir yürüyüşten sonra,dağın güneyinde, doruk ve çıkışının başlangıcı olan kulvarın önüne gelinir. Buradan doruk tırmanışına başlanılır. Yaklaşık 3-4 saat içinde zirveye çıkılır ve aynı yoldan kampa dönülür.

Yedigöller kamp yerinden, kuzeybatı yö­nünde yürüyüş yapan dağcılar, Narpuz va­disine geçiş sağlayan bir boğaza ulaşırlar. Buradan Narpuz vadisine inilerek Demirka­zık (3756 m.) doruk çıkışı için tırmanışa baş­lanılır. Doruk çıkışı ve geri dönüş Narpuz boğazından sonu evvelce belirtilen normal yol üzerinden yapılır. Bu rotadan Demirka­zık çıkışı yapan dağcılar normal koşullarda aynı gün içinde kamp yerine dönerler.

Yedigöller üzerinde gezi, araştırma ve tır­manışlarını tamamlayan dağcılar, buradan Hacer boğazı yolu ile Barazama'ya "Ulu­pınar" geçerek Trans - Aladağ yürüyüşü yapabilirler. Yedigöller - Barazama geçişi yaklaşık 5-6 saat sürer. " Trans -Aladağ yü­rüyüşünü yapan dağcılar Barazama - Kar­santı karayolu ile Adana'ya (yaklaşık 120 km. ) inerler.

Trans - Aladağ yada "Trans - Toros" yü­rüyüşü Barazama - Yedigöller- Çukurbağ veya Çukurbağ - Yedigöller - Barazama yönünde yapılır. Yedigöller üzerinde gezi ve tırmanışlarını bitiren dağcılar "Trans - Toros" yürüyüşü yapmayacaklar ise Yalak vadisi üzerinde Kaldı dağına geçerler. Ye­digöller - Akşampınarı arasında yapılan bu yürüyüş yaklaşık 8 saat sürer.

Aladağların en güneyinde 3688 m. yükseklikteki Kaldı dağı yükselir. Kaldı dağına normal yoldan tırmanış için Akşampınarı'na kuzey yönden tırmanışlar için ise Emli vadisinde Sıyırma boğazına kamp kurulur.

Tırmanışa, Akşampınarı kamp yerinden başlanır. Güney yönde tırmanışa devam edilerek "Avcıbeli" denilen yere gelinir. Buradan sonra doğu yönünde tırmanışa devam edilerek önce "Kaldıbaşı" tepesine, sonra da Kaldı doruğuna (3688 m. ) ulaşılır. Dönüş aynı yoldan yapılır. Bu yönden doruk çıkışı ve dönüşü 8-10 saat sürer. Kaldı Dağına teknik tırmanışlar genellikle kuzeydoğu ve kuzey sırtları üzerinden yapılır. Sıyırma boğazı ise kamp yeri olarak kullanılmıştır.

Emli vadisinin kuzeydoğu ve doğusunda Cebel Dağı (3630 m. ) Gürtepe (3474 m. ) ve Güzeller doruğu (3461 m. ) yükselir. Bu doruklara çıkış yapmak isteyen dağcılar, Emli vadisinin sonu olan Sıyırma boğazın­daki Sulağankeler yaylasına kamp kurarlar. Bu kamp yerinden Güzeller, Gürtepe, Ce­bel ve Özgüdek gibi (3620 m.) doruklara güzel ve zevkli tırmanışlar yapılır. Bu kamp yerinden ayrıca Turasan dağlarına geçiş yapmakta mümkündür.

Aladağların güneydoğusunda yeralan Turasan ve Torasan dağları karayolu ulaşımı ve doruk çıkışları bakımından özel bir gezi ve tırmanma programı gerektirir. Bu dağlar üzerinde yer alan tepe (3548 m.) ve Vayvay tepe (3565 m.) çıkış­ları içinn Sıyırma vadisinden geçiş yapmak mümkün olduğu gibi, Yedigöller vadisinden de geçiş yapmak mümkündür. Sıyırma vadisi - Sulağankeler yaylasından geçiş yapan dağcılar Kokorot vadisinde, Yedi­göller vadisinden geçiş yapan dağcılar ise Karagöl vadisinde kamp kurarlar. Turasan dağlarına Adana üzerinden gelmek iste­yenler ise önce Karsantı - Kökez köyü üze­rinden Acıman (Tırak) yaylasına çıkarlar.

Adana - Karsantı 75 km. Karsantı - Acı­man yaylası ise yaklaşık 40 km. dir. Acıman (Tırak) yaylasından Vayvay tepe kamp ye­rine ise 6-7 saatlik bir yürüyüş ile ulaşmak mümkündür. Aladağların bütünü üzerinde gezi ve tırmanış yapmak isteyen dağcıların, Niğde - Çamardı- Çukurbağ köyü üzerinden bu dağlara giriş yapması gerekir. Yalnız güney Aladağlar ve Turasan dağları üzerinde gezi ve tırmanış yapacaklar ise özellikle Adana - Karsantı - Kökez köyü üzerinden giriş yapmak durumundadırlar.

Bu yönden giriş yapan dağcılar veya araştırmacılar Toros dağlarının Akdeniz'e bakan yamaçları üzerinde çok zengin bir orman örtüsü ve buna bağlı olarak çok zengin bir yaban hayatı ve doğal desen ile karşılaşırlar. Ayrıca bu gezi sırasında Toroslara ve Aladağlara mahsus olan yer altı Karst derelerinin satha çıkış yeri olan Kapuzbaşı şelalelerini de inceleme fırsatı bulunur.

FOTOGRAF: Bicounet / Wikimedia Commons / CC-BY 3.0

Milli Park'a Adana, Kayseri ve Niğde illerini çevreleyen karayolu, havayolu ve demiryolu ile ulaşılabilir. Demirkazık köyüne ulaşım Niğde ve Adana'dan Çamardı otobüsleri ile sağlanmaktadır. Kayseri-Yahyalı arası 66km, Niğde-Çamardı arası 65 km, Adana-Çamardı arası ise 160 km. dir.

Aladağlar'a ulaşım için üç ana yol bulunmaktadır.

Aladağlar Milli Parkında Kapuzbaşı Şelaleleri bölgesinde yer alan pansiyonlar ve özel kamp alanları;

Çömen Pansiyon - 0.352.617 10 05 - Güney Şelale, Büyükçakır Köyü

Zaman Pansiyon - 0.352.617 10 11 - Güney Şelale, Büyükçakır Köyü

Şimşek Pansiyon - 0.352.617 10 04 - Güney Şelale , Büyükçakır Köyü

Uçar Pansiyon - 0.352.617 10 92 - Güney Şelale , Büyükçakır Köyü

Alto Turizm Pansiyon - 0.352.617 12 00 - Güney Şelale , Büyükçakır Köyü

Şahin Pansiyon - 0352. 617 10 09 - Güney Şelale , Büyükçakır Köyü

KAYNAKLAR: 

http://www.milliparklar.gov.tr

http://www.nigdekulturturizm.gov.tr