Arg-e Bem İran yüksek platosunun güney ucunda, Kerman Eyaletindeki modern Bem şehrinde bulunan, dünyanın en büyük kerpiç yapısıdır. Arg-e Bem'in kökenleri Ahameniş dönemine (MÖ 6. ila 4. yy'lara) hatta daha öncesine uzanır. Hisarın yıldızının parladığı dönem önemli ticaret yollarının kavşağında bulunduğu ve ipek ve pamuklu kumaşların üretimiyle bilindiği 7.yy ile 11.yy arasındaydı.
FOTO: Diego Delso- Fortaleza de Bam, Irán, www.wikipedia.org - CC BY-SA 4.0,
Arg-e Bam, çamur katmanları kullanarak yerel teknikte inşa edilmiş, müstahkem bir ortaçağ kentinin en seçkin örneğidir. Güneşte kurutulmuş kerpiç tuğlalar ve tonozlu ve kubbeli yapılar. Bem hisarının şehrin planlaması ve mimarisi üzerinde önemli bir etkisi olmuştur ve planlamacıların inşa ve şehrin tüm nihai formunu henüz planlama sürecinin ilk adımından itibaren önceden gördükleri anlaşılmaktadır.
Bem ve Kültür Manzarası, İran merkez platosu etrafında gelişen ve Orta Asya çöl ortamında bir ticaret anlaşmasının geliştirilmesine ilişkin bir ifadeyle gelişmiş bir eski kaleye yerleşmenin çarpıcı bir örneğini temsil etmektedir. Bu etkileyici yapı doruk noktasını temsil eder ve yalnızca Bem bölgesinde değil Batı Asya'nın çok daha geniş bir kültür bölgesinde de en önemli başarıdır. Bem, varlığı yeraltı su kanallarının kullanımına dayanan bir vaha alanındadır. Bem, yüzyıllar boyu, İpek Yolları üzerinde doğuda Orta Asya'yı birbirine bağlayan stratejik bir yere sahiptir.
26 Aralık 2003'de hisarın ana kısmı, Bem'in diğer kısımları ve çevresiyle birlikte bir depremde yıkılmıştır. Bununla birlikte depremden sonra Hisarın eskiden olduğu gibi yeniden inşa edileceği duyurulmuş, pek çok uluslararası çaba ve işbirliğinden sonra Bem Hisarı yeniden inşa edilmiştir. Ve sonunda UNESCO listesine 2013'de geri dönmüştür.
FOTO: Ales.kocourek- Ancient Bam, www.wikipedia.org - CC BY-SA 3.0,
KAYNAK: UNESCO World Heritage Center; www.en.wikipedia.org; www.persiatravelmart.com