Sahra'dan geçen kervanlara hizmet vermek üzere 11. ve 12. yüzyılda kurulan Ouadane, Chinguetti, Tichitt ve Oualata kasabaları, asli görevleri yanında, İslami kültürün odak noktaları haline gelmişler ve yüzyıllar boyunca sosyal, kültürel ve ekonomik hayatın merkezi olmuşlardır. 12. ve 16. yüzyıllar arasında gelişen şehir dokusunu yansıtan merkezler, genel olarak, kare minareli bir camiyi çevreleyen dar sokaklar boyunca uzanan teraslı evlerden meydana gelmiştir. Bu merkezler, batı Sahra insanlarının göçebe kültürü merkezli geleneksel yaşam tarzını yansıtmakta, özellikle, çöl hayatındaki inşaat kültürü ve tarım teknikleri hakkında bizlere önemli bilgiler vermektedir.
Yaygın inanışa göre Quadane, 1141-42 yıllarında üç din adamı tarafından, 8. yüzyılda gerçekleşen kabile savaşlarında tahrip edilen harabeler üzerine kurulmuştur. Batı Sahranın en önemli merkezi haline gelen kasaba bölgeye hakim iki klanın birbirleriyle savaşmaları sonucu 14. yüzyılda ciddi zararlar görmüş olsa da 19. yüzyıla kadar tarihi surları içinde müreffeh bir yaşama ev sahipliği yapmıştır. 20. Yüzyılın başlarında Fransızların bölgeye gelmesi ile kasaba eski önemini yitirmiştir.
Chinguetti Camii - © Nataraja / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (07.01.2013)
Chinguetti, 12. yüzyılda, bugün kumlar altında kalmış küçük bir vahada kurulmuştu. Özellikle Mekke'ye hacı olmak için giden Müslümanların önemli bir durağı olan kasaba hemen kuzeyindeki tuz madenlerinin yarattığı ticaretten de nasibini almıştır.
11. yüzyılda Berberilerin önemli şehirlerinden birisi olan Tichitt, özellikle Ouadane ve Oualata şehirleri arasındaki ticaretten olumlu etkilenmiş, yaklaşık 10.000 dolaylarındaki nüfusu ile Batı Sahra'nın en önemli şehirlerinden birisi haline gelmiştir.
Beş farklı kabile tarafından 5. yüzyılda kurulan Oualata ise 1446'da Tuareg'lerden kaçarak kasabaya yerleşen elit Timbuktular sayesinde son derece ünlendi. 17. yüzyıldaki kuraklık ve baskınlar ile birlikte Timbuktuların geriye dönmesi kasabanın önemini azalttı.
KAYNAK : © UNESCO World Heritage Center
ÇEVİRİ: © M. Hakan Özbaran / Gezialemi.com
FOTO (AVATAR): © François COLIN / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-2.5 (07.01.2013)
Tichitt panaromik görünüm - © hug / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-2.0 (07.01.2013)
Dünya Miras Listesine Alınma Tarihi: 1996
Liste Sıra No: 750
Niteliği: Kültür
Yeri: Moritanya
Koordinatlar: N20 55 44.004 W11 37 24.996