Pontcysyllte Su Kemeri ve Kanalı, Birleşik Krallık'ı oluşturan dört ülkeden birisi olan Galler'in kuzeydoğusunda yer alıyor. İnşaatı 1795 yılında başlayıp, 1805 yılında tamamlanmış. 18 kilometre uzunluğundaki kanal, Endüstri Devrimi döneminin önemli mühendislik başarılarından biri. Çetin coğrafi koşullarda, zorlu bir güzergahtan geçecek kanalın inşası için cesur ve yaratıcı yöntemler bulmak gerekiyordu. Üstelik, seviye farkını gidermek için havuzlama sistemi kullanılmayacaktı. Kemer, dönemin meşhur İnşaat Mühendisi Thomas Telford tarafından öncü bir mühendislik başyapıtı ve anıtsal bir metal mimari örneği olarak tasarlandı. Dökme ve işlenmiş demirin bir arada kullanımı, kemerin kavislerinin hafif ama güçlü olmasını sağladı. Bu da hem anıtsal hem de zarif bir tarz ortaya çıkmasını sağladı. Özellikleriyle, sonraki yıllarda dünyadaki pek çok yenilikçi projeye ilham verdi. Yapımındaki yaratıcı zeka, dikkat çekici uzmanlık becerisi sayesinde UNESCO tarafından bu yıl Dünya Kültür Mirası ilan edildi.   

Pontcysyllte Kemeri adını, nehrin biraz yukarısındaki üçayaklı köprüden alıyor. Galce "nehirleri bağlayan köprü" anlamına geliyor. Telaffuzu ise pont-kersulty. Kemer, Dee Nehri vadisinin üzerinden geçiyor. Her yıl binlerce kanal teknesi bu yolu kullanıyor. Bugün yörenin önemli turistik mekanlarından biri. Turistleri kanalın genişliğine göre yapılmış, dar ve uzun tekneler taşıyor. Su kemeri, Llangollen Kanalı'nı üzerinde taşıyor.  

Kemerin yapımı sırasında sadece bir işçinin hayatını kaybetmiş olması bile o günler için başlıbaşına başarı kabul edilmişti. Kanal yaklaşık 1,6 kilometrede 25 milimetre eğime sahip. Kemerin yol boyunca yapılan her aşamasında bölge taşları kullanıldı ve en yüksek kemer 35 metreyi buldu. Kemerin sütunları ise tuğladan inşa edildi. Destek ayakları tabanda sekiz metre genişliğinde, yukarıda 5 metre. Dökme demirden 19 kemer kavisinin her biri 13,6 metre genişlikle köprüyü destekliyor. Bu yapının harcında kireç, su ve öküz kanı kullanıldı. Kemer tamamlandıktan sonra su ile dolduruldu ve 6 ay öylece bırakılıp gözlendi. Kemerin yapımı o zaman 45 bin Sterline malolmuştu. Açılış törenine sekiz bin kişi katıldı.

KAYNAK: © UNESCO World Heritage Center;  © Hürriyet Seyahat (10.08.2009)

FOTO (AVATAR): :  © Akke / Wikipedia Commons / CC-BY-SA-2.0 (12.03.2014)